Giáo án hình học lớp 9 tiết 50: ĐƯỜNG TRÒN NGOẠI TIẾP - ĐƯỜNG TRÒN NỘI TIẾP

Hoạt động của Gv

Hoạt động của Hs

Nội dung cần đạt

Hoạt động 1: Định nghĩa (20 phút)

- Mục tiêu: HS quan sát hình 49 trên slide hoặc bảng phụ, nhận xét về vị trí các đỉnh của hình vuông với đường tròn (O, R), từ đó nhận xét đường tròn nội tiếp đa giác.

- Phương pháp: Nêu vấn đề, phát vấn, trực quan, giải quyết vấn đề.

- Gv vẽ hình 49 lên bảng phụ  và yêu cầu Hs quan sát

?  Em có nhận xét gì về vị trí các đỉnh của hình vuông với đường tròn (O;R)?

- Gv giới thiệu: Người ta nói đường tròn (O;R) ngoại tiếp hình vuông.

Gv cho Hs quan sát và giới thiệu thêm về đường tròn ngoại tiếp lục giác đều

- Gv: Các hình trên được gọi chung là đa giác. Vậy thế nào là đường tròn ngoại tiếp đa giác?

- Gv chốt nhấn mạnh định nghĩa

? Nhận xét về vị trí hình vuông và (O;r)?

- Gv giới thiệu: Người ta nói đường tròn (O;r) nội tiếp hình vuông.

Gv cho Hs quan sát và giới thiệu thêm về đường tròn nội tiếp lục giác đều

? Vậy thế nào là đường tròn nội  tiếp đa giác?

- Gv gọi Hs đứng tại chỗ phát biểu định nghĩa

(Gọi Hs khác phát biểu lại)

? Quan sát hình 49 em có nhận xét gì về tâm đường tròn nội tiếp và tâm của đường tròn ngoại tiếp hình vuông ABCD?

?Giải thích tại sao r = $\frac{R\sqrt{2}}{2}$ ?

(Nếu Hs không giải thích được Gv có thể gợi ý)

- Gv: Cho Hs đọc và thực hiện ?

? Làm thế nào vẽ được lục giác đều nội tiếp đường tròn (O)?

- Gv: y/c 1 Hs lên bảng vẽ,  hs dưới lớp vẽ vào vở.

- Gv gọi Hs nhận xét

- Gv:  nhận xét, bổ sung (nếu cần).

? Vì sao tâm O cách đều các cạnh của lục giác đều?

Gv chốt kiến thức: Các tam giác đều, hình vuông, lục giác đều luôn có một đường tròn  ngoại tiếp và một đường tròn nội tiếp.

- Hs: Quan sát hình vẽ trên bảng phụ.

- Hs: trả lời

- Hs: chú ý lắng nghe

- Hs quan sát

Hs trả lời

Hs trả lời

Hs chú ý lắng nghe và quan sát

- Hs trả lời

- Hs phát biểu định nghĩa.

- Hs: trả lời

- Hs: giải thích

Xét rOIC vuông  tại I có $\widehat{C}$ = 45⁰ 

$\Rightarrow $OI = R.sin45⁰ = $\frac{R\sqrt{2}}{2}$

Hay r = $\frac{R\sqrt{2}}{2}$

- Hs: Đọc và làm ? theo các bước của ?

- Hs:

B1: Vẽ rOAB đều có AB = OA = OB = R = 2cm

B2: Vẽ (O; 2cm)

B3: Vẽ các dây cung

AB = BC = CD = DE = EF = FA = 2cm

- 1Hs: Lên bảng vẽ. Dưới lớp vẽ vào vở.

- Hs nhận xét và hoàn thiện bài vào vở

- Hs: trả lời

Hs chú ý lắng nghe và ghi nhớ

1. Định nghĩa.

SGK tr91

?

- Vẽ (O; 2cm).

- Vẽ lục giác đều ABCDEF nội tiếp (O).

- Tâm O cách đều tất cả các cạnh của lục giác đều vì các cạnh này là các dây bằng nhau của (O).

- Vẽ đường tròn (O; r) nội tiếp lục giác đều.

Hoạt động 2: Định lí ( 8 phút)

- Mục tiêu: HS phát biểu và nhắc lại được nội dung định lí.

- Phương pháp: Nêu vấn đề, phát vấn.

? Dựa vào các hình trên bảng, rút ra về số đường tròn ngoại tiếp và đường tròn nội tiếp đa giác đều?

? Hai đường tròn này có mối quan hệ như thế nào với nhau?

- Gv: Nhận xét trên chính là nội dung định lí SGK tr91

Gv yêu cầu Hs đọc nội dung  định lí

- Gv chốt kiến thức bằng cách nhấn mạnh về tâm của đa giác đều

Hs: Mỗi đa giác đều có 1 đường tròn ngoại tiếp, có 1 đường tròn nội tiếp và chúng đồng tâm.

Hs chú ý lắng nghe

Hs: Đọc nội dung định lý .

- Hs: Chú ý lắng nghe và ghi nhớ.

2. Định lí.

SGK tr 91

Hoạt động 3: Luyện tập ( 10 phút)

- Mục tiêu: HS vận dụng được kiến thức đã học làm bài tập 63 sgk.

- Phương pháp: Nêu vấn đề, phát vấn, giải quyết vấn đề.

Gv gọi Hs đọc bài 63 SGK tr92

HD hs chữa bài

Gv gọi Hs lên bảng vẽ hình

Gv gọi Hs nhận xét

Yêu cầu Hs nêu cách tính cạnh của các hình đó theo R

(Bổ sung: Tính R theo số đo cạnh của đa giác)

Gv cùng hs chữa bài

Gv chốt kiến thức toàn bài

Hs đứng tại chỗ đọc bài

Hs chú ý lắng nghe

Hs lên bảng vẽ hình

Cả lớp làm vào vở

Hs nhận xét

Hs làm bài

Hs chú ý lắng nghe và ghi nhớ

Bài 63

Gọi cạnh của đa giác là a

- Tính a theo R:

Hình lục giác đều: a = R

Hình vuông:   a = R$\sqrt{2}$

Hình tam giác đều: a = R$\sqrt{3}$

- Tính R theo a:

Hình lục giác đều: R = a

Hình vuông:  R = $\frac{a}{\sqrt{2}}$

Hình tam giác đều: R = $\frac{a}{\sqrt{3}}$

Hoạt động 4: Tìm tòi, mở rộng (2 phút)

- Mục tiêu: - HS chủ động làm các bài tập về nhà để củng cố kiến thức đã học.

  - HS chuẩn bị bài mới giúp tiếp thu tri thức sẽ học trong buổi sau.

- Kĩ thuật sử dụng: Kĩ thuật viết tích cực

- Năng lực: Giải quyết vấn đề, ngôn ngữ.

GV: Giao nội dung và hướng dẫn việc làm bài tập ở nhà.

 Học sinh ghi vào vở để thực hiện.

Bài cũ

• Đọc và học lại bài.
• Xem lại bài 63 sgk, làm bài 61,62,64 sgk

Bài mới

• Đọc trước bài độ dài đường tròn, cung tròn.
• Vẽ một đường tròn với bán kính bất kỳ, dùng sợi chỉ đo chu vi của đường tròn đó, ghi chu vi và bán kính vào vở.